ما و حادثه کربلا:(1)

دکتر علی مطهری
فرهنگ خاص شیعه که علاوه بر سیره نبوی، در سیره ائمه اطهار علیهم السلام تبلور یافته و عنصر تهاجم نسبت به ظلم و بی عدالتی و امر به معروف و نهی از منکر و جهاد علیه غاصبان حکومت اسلامی را در خود دارد همواره نهضت آفرین و حرکت زا بوده است و اگر اصل امامت و رهبری در شیعه را به اینها اضافه کنیم، آنگاه سر تحولات شگفت انگیز اجتماعی که در طول تاریخ به دست شیعه رخ داده است و در روزگار ما انقلاب اسلامی ایران و پدیده حزب الله لبنان بهترین نمونه های آن هستند آشکار می شود. لذا دشمن به این منابع نیرو چشم دوخته است و چون نمی تواند آنها را از فرهنگ شیعی بزداید پس دست به کار تحریف می شود تا آنها را از اثر بیندازد و حتی آثار منفی داشته باشند و همین عناصری که باید محرک و نیروزا و نهضت ساز باشند تبدیل به عناصری مخدر و رخوت آفرین و سکون آور شوند. البته این تحریفات، گاهی علاوه بر عداوت دشمنان، ناشی از جهالت دوستان است.
در حادثه کربلا برخی تحریفات معنوی صورت گرفته است. مثلا گاهی این حادثه را یک حادثه استثنایی و ناشی از یک دستور محرمانه و خصوصی دانستند و گفتند امام حسین فدای گناهان امت شد، او کشته شد تا گناهان امت بخشیده شود. این فکر یک فکر مسیحی است که در میان ما نیز رایج شده است. آنها می گویند مسیح فادی امت است یعنی فدای گناهان امت خود شد و یکی از علل رواج فساد و گناه در میان مردم مغرب زمین همین تفکر است که گناهان خود را بخشیده شده می پندارند. به تعبیر شهید آیت الله مطهری این فکر است که امام حسین را مسخ می کند و او را به صورت سنگر گنهکاران درمی آورد.
اثر دیگر این طرز فکر این است که این واقعه تاریخی را از الگو بودن ساقط می کند و دیگر قابل پیروی نیست زیرا می گوییم امام حسین چون امام بود و دستور خصوصی داشت در مقابل ظلم و خطر از دست رفتن اسلام قیام کرد، ما که امام نیستیم. این اندیشه، امام را فوق انسان می داند و او را از اسوه و نمونه بودن خارج می کند در حالی که امام، انسان مافوق است نه مافوق انسان، زیرا اگر مافوق انسان باشد دیگر قابل پیروی نیست. برخی این جمله مولوی را که «کار پاکان را قیاس از خود مگیر» به همین صورت تفسیر کرده اند که البته تفسیری ناصواب است و مولوی می خواهد بگوید کارهای بزرگ پاکان را چون از عهده خودت برنمی آید محال و نشدنی تلقی نکن، و نمی خواهد بگوید آنها مافوق انسان اند.
وقتی که این واقعه بزرگ تاریخی را براساس دستورات کلی اسلامی و نه یک دستور خصوصی دانستیم، آنگاه دارای پیام برای همه زمانها خواهد بود و باید به دنبال یزیدها و شمرها و ابن زیادها و عمرسعدهای زمان بود و باز به تعبیر شهید مطهری باید شمر امروز را شناخت، شمر هزاروچهارصد سال پیش مرد. در غیر این صورت یزیدها و شمرهای زمان نیز ابائی از شرکت در مراسم عزاداری امام حسین نخواهند داشت همچنان که شاه معدوم هر سال در روز عاشورا در مسجد سپهسالار حاضر می شد و در مراسم عزاداری شرکت می کرد.

ادامه دارد...